تبیین تجارب و واکنش‌های عاطفی زنان قربانی بی‌وفایی همسر: یک مطالعه کیفی

مقدمه: بی‌وفایی به عنوان یکی از دلایل اساسی طلاق اثرات زیانباری بر کانون خانواده، سلامت روان و عواطف افراد قربانی دارد. هدف از انجام پژوهش حاضر، تبیین تجارب و واکنش‌های عاطفی زنان قربانی بی‌وفایی همسر بود. روش‌: این مطالعه با روش پدیدارشناسی تفسیری انجام گرفت و نمونه‌های آن را زنان قربانی بی‌وفایی همسر ساکن تهران (شمیرانات) در سال 1395 تشکیل دادند. بدین منظور، 18 زن در بازه سنی 64-22 سال به صورت هدفمند انتخاب شدند و با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تحلیل داده‌ها از شیوه تحلیل مضمون استفاده گردید. یافته‌ها: تجزیه و تحلیل داده‌ها منجر به تولید 2 مضمون اصلی، 12 مضمون فرعی و 61 مفهوم اولیه گردید. مضمون اصلی نخست «واکنش‌های عاطفی ناسازگارانه» بود که مضمون‌های فرعی احساس گسستگی از زندگی (احساس اندوه، احساس یأس و میل به مرگ)، احساس گسستگی از خود (احساس بی‌کفایتی و احساس رهاشدگی)، احساس خشم، احساس تنفر، احساس سنگ‌دلی و قساوت قلب، احساس آسیب‌پذیری، آشفتگی هیجانی، احساس ترس و اضطراب و احساس کرختی و سردی را در برمی‌گرفت. مضمون اصلی دوم، «واکنش‌های عاطفی سازگارانه» بود که از مضامین فرعی احساس ارزشمندی (احساس خودارزشمندی و احساس ارزشمندی همسر)، احساس ترحم (احساس ترحم به همسر و احساس ترحم به رقیب) و دلبستگی به همسر (میل و علاقه به همسر، احساس مالکیت بر همسر و عفو همسر) تشکیل شد.  نتیجه‎گیری: بی‌وفایی پدیده‌ای است که به طور یکسان توسط همه زنان قربانی تجربه نمی‌شود. بر اساس دیدگاه سازه‌گرایان اجتماعی، این امر بیانگر ادراک‌ متفاوت زنان قربانی است که موجب ایجاد الگوهای متفاوتی از واکنش‌دهی به بی‌وفایی در زنان می‌شود. از آن‌جا که این نتایج از یک تحقیق بومی به دست آمده است، می‌تواند در ساخت بسته‌های مداخله‌ای توسط درمانگران راهگشا باشد.